Definicje: proxy, VPN i Smart DNS
- Proxy (HTTP/SOCKS): pośrednik dla wybranej aplikacji. Zwykle bez szyfrowania (poza HTTPS na odcinku klient→serwis). Zmienia IP widoczne dla tej aplikacji.
- VPN: szyfruje cały ruch urządzenia i maskuje IP globalnie (systemowo). Podstawy: Co to jest VPN.
- Smart DNS: przekierowuje wybrane domeny (np. VOD) bez tunelowania i szyfrowania — dobre do TV/Apple TV w 4K. Więcej o regionalnych blokadach: VPN a geoblokady.
Jak serwisy określają lokalizację użytkownika: Geolokalizacja i VPN.
Kluczowe różnice: szyfrowanie, zasięg i prywatność
- Szyfrowanie: VPN (np. WireGuard/OpenVPN) szyfruje cały ruch; proxy — nie (poza HTTPS, które szyfruje tylko aplikacja↔serwis).
- Zasięg: proxy działa per aplikacja; VPN — systemowo (wszystkie aplikacje).
- Prywatność: VPN z polityką no-logs oferuje pełniejszą ochronę (plus kill switch). Proxy nie ma kill switcha i łatwiej o wycieki DNS/WebRTC — sprawdź: wycieki DNS.
- Kompatybilność: VOD/gry/apki mobilne zwykle lepiej współpracują z VPN lub Smart DNS niż z proxy.
Zastosowania: VOD, praca zdalna, P2P, przeglądanie
VOD i streaming
- Smart DNS na TV/Apple TV/Smart TV — najlepszy wybór do 4K/Atmos (brak tunelu = pełna przepustowość).
- VPN na telefonie/komputerze — prywatność + stabilność. Poradniki: Player i TVP, TVP VOD, Netflix PL.
Praca zdalna
- VPN wygrywa: szyfrowanie, kill switch, zgodność z aplikacjami firmowymi, możliwość dedykowanego IP. Zobacz: praca zdalna, 2FA/MFA.
P2P/torrenty
- VPN z no-logs i serwerami P2P + ewentualnie port forwarding. Szczegóły: P2P bezpiecznie, VPN i torrenty.
Proste obejście blokady strony
- Proxy może „wystarczyć”, ale pamiętaj o braku szyfrowania (zobacz wady/ograniczenia). Do stałego użytku bezpieczniej jest na VPN.
Wydajność i stabilność
- VPN (WireGuard) — zwykle najwyższa przepustowość i najniższe obciążenie CPU.
- Proxy — może być minimalnie lżejsze, ale często ogranicza się do przeglądarki i bywa blokowane przez serwisy.
- Testy rób o różnych porach: Test VPN, Prędkość i ping.
Ryzyka darmowych proxy/VPN i „no-logs”
- Darmowe proxy: wstrzykiwanie reklam/skryptów, brak szyfrowania, logowanie ruchu.
- Darmowe VPN: limity, kolejkowanie, wątpliwa prywatność. Szukaj niezależnych audytów polityki no-logs.
- Wyciek DNS/WebRTC przy proxy i złej konfiguracji — patrz wycieki DNS.
Checklista wyboru: proxy vs VPN vs Smart DNS
- Prywatność/praca → VPN (WireGuard, kill switch, DNS dostawcy).
- VOD/TV → Smart DNS na TV/Apple TV, VPN na telefon/PC.
- Jednorazowe obejście → proxy może wystarczyć, ale unikaj darmowych i pamiętaj o HTTPS.
- P2P → VPN z no-logs + serwery P2P (+ ewentualnie port forwarding).
- Po zmianie kraju zawsze czyść cookies/apki VOD i sprawdzaj brak wycieków DNS.
TOP 5: kiedy proxy nie wystarcza (2025)
FAQ — proxy vs VPN
Czy HTTPS „zastępuje” szyfrowanie VPN?
HTTPS szyfruje połączenie z konkretną stroną, ale nie ukrywa metadanych całego ruchu ani Twojego IP przed dostawcą internetu. VPN szyfruje całość i maskuje IP globalnie.
Czy proxy wystarczy do Netflix/Player/TVP?
Często nie. Te serwisy rozpoznają znane pule proxy i wymagają spójności DNS. Lepsze wyniki daje Smart DNS (TV) lub pełny VPN (telefon/PC). Zobacz: Player i TVP, TVP VOD, Netflix.
Czy proxy jest bezpieczne?
Zależy od operatora. Darmowe proxy potrafią wstrzykiwać reklamy/skrypty i logować ruch. Do prywatności/pracy użyj VPN z no-logs.
